Οι νότες στα ακουστικά μου

Εδώ και πολύ καιρό ήθελα να ξεκινήσω μια σειρά κειμένων στα οποία να μπορώ να μοιράζομαι τη μουσική που ακούω μαζί με μερικές σκέψεις και κάποιές ελαφριές αναλύσεις.  Τελικά οι πλανήτες ευθυγραμμίστηκαν και καθώς ακούω την Επαναστατική Σπουδή ήρθε η στιγμή να κάνω τις σκέψεις μου πράξη.

Θα έχετε καταλάβει ότι μιλάω για τη Σπουδή Op. 10 No 12 του Chopin γνωστή και ως Επαναστατική Σπουδή.

Ξεκινώντας από τα βασικά, με τον όρο σπουδή στη μουσική εννοούμε, με απλά λόγια, ένα τεχνικό κομμάτι  με σκοπό την ανάπτυξη μιας δύσκολης τεχνικής αντί μιας στεγνής και επαναλαμβανόμενης άσκησης . Ιδιαίτερα οι σπουδές του Chopin όμως, ξεχωρίζουν για τη μουσικότητα, τις τεχνικές απαιτήσεις τους καθώς και το συναισθηματισμό τους, από τις παλαιότερες συνθέσεις που δεν ξέφευγαν εύκολα από τα πλαίσια τις τεχνικής εξάσκησης. Η Επαναστατική λοιπόν, αποτελεί ένα σύμβολο της μουσικής επιδεξιότητας σε συνδυασμό με το επαναστατικό και βαθιά ρομαντικό πνεύμα του συνθέτη.

Η σπουδή ξεκινάει φυσικά με ένα κρότο! Το δεξί χέρι μας τραβάει την προσοχή παίζοντας τη Δεσπόζουσα με μεγάλη έβδομη ενώ το αριστερό χέρι κάνει ένα ορμητικό κατέβασμα και το σχήμα επαναλαμβάνεται 3 φορές οδηγώντας μας στη βασική τεχνική αυτής της σπουδής , το άρπισμα του δεξιού χεριού.

Η βασική μελωδία δεν ξεφεύγει από την αρχική ιδέα, διατηρώντας μικρή μελωδική έκταση αλλά με ένταση σαν να μας καλεί, ενώ το άρπισμα με τις γρήγορες και έντονες δυναμικές αλλαγές του (crescendo -diminuendo) μας δημιουργεί ένα ψυχικό αναβρασμό φτάνοντας σε μια νέα θριαμβευτική επίλυση.

Όπως είναι φυσικό όμως μια επανάσταση έχει τις δυσκολίες της και τις δυνάμεις που δουλεύουν εναντίον της και ο συνθέτης μας τον υπενθυμίζει με τη σκοτεινή χρωματική κίνηση του αριστερού χεριού πριν ξαναγυρίσει στο βασικό θέμα.

Η συγκεκριμένη σπουδή ακολουθεί τη μορφή Α-Β-Α-Coda και ολοκληρώνεται ακριβώς όπως αρχίζει… με ένα κρότο γεμάτο συναισθήματα. Φυσικά όλα γίνονται πιο ξεκάθαρα αν σκεφτούμε ότι τη συγκεκριμένη σπουδή ο Chopin την έγραψε στο Παρίσι μόλις έμαθε για την αποτυχημένη επανάσταση της πατρίδας του (Πολωνία) ενάντια στη Ρωσική αυτοκρατορία , δικαιολογώντας έτσι την ονομασία Επαναστατική αλλά και τη συναισθηματική φόρτιση που φέρει το συγκεκριμένο κομμάτι.

Κλείνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι το παρόν κείμενο είναι μόνο μια μικρή ανάλυση βασισμένη στην δικιά μου κατανόηση του έργου και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η μουσική μιλάει στον κάθε έναν από εμάς διαφορετικά. Καλή ακρόαση!

Θάνος Μικρόπουλος